Zodra hij de kamer binnenloopt, schrik ik een beetje.
Wat als mijn manier van werken niet bij hem past? Met hem kan ik natuurlijk nooit over emoties praten en ik word bang dat ik hem niet kan helpen. Mijn blik is vast en zeker twijfelend.
We geven elkaar de hand en ik vraag mij af of hij dat wel wil. En daardoor is de hand die ik hem geef weifelend en minder warm dan normaal.
Tegenover mij zit een jongeman van eind twintig, met donkere ogen, een zachte, vriendelijke blik en een perfect getrimde baard van een paar dagen. Hij kijkt mij aan en benadert mij uiterst beleefd en correct.
Hij wil leren hoe hij beter zijn punt kan maken. Hoe hij zijn boodschap sterker over kan brengen in groepen. Ik wil weten wat er achter deze vraag zit. Wat maakt dat dit voor hém nou zo lastig is?
We beginnen bij de feiten. Wanneer hij in vergaderingen zit en iets bij wil dragen, denkt hij zo lang na over hóe hij het gaat zeggen, dat hij vaak te laat is. Uiteindelijk draagt hij dus maar weinig bij. Alle goeie ideeën blijven in zijn hoofd zitten. En als hij al iets zegt, is het uiteindelijk met zoveel mitsen en maren, dat niemand hem serieus neemt.
“Hoe voelt dat voor jou?” vraag ik. En hij kan het haarfijn benoemen. “Ik ben bang dat ik de dingen verkeerd zeg. Dat ik mensen beledig. Maar door dat ik niks zeg, voel ik mij zo dom!” En ik zie het verdriet in zijn ogen.
Ik kijk hem aan en zeg: ”Ik had een vooroordeel over jou toen je binnen kwam.” Hij kijkt verschrikt op. Hij kent dat maar al te goed, maar normaal wordt het niet uitgesproken. “Ja, zeg ik. Ik dacht een jongen van allochtone afkomst… die zal vast niet over zijn gevoel willen en kunnen praten. Maar ik had het mis.”
Hij is diep geraakt. De tranen wellen op. Dit is precies waar het over gaat. “Ik ben zo bang dat men denkt dat ik een domme moslim ben… dus zeg ik maar niks. Alsof ik er niet mag zijn met mijn moslim-zijn.” Een moslim-jongen in Nederland, hier geboren en getogen, voelt zich niet welkom. Hij probeert zichzelf wijs te maken dat het alleen maar in zijn eigen hoofd zit. Die vooroordelen vallen in het echt wel mee.
Maar dat is niet de enige waarheid. Ik was één en al vooroordeel toen wij elkaar de hand schudden. En dat is wat ik hem ook zeg. “In deze tijd een islamitische jongeman in Nederland zijn, dat is een lastige positie. Want iedereen is bevooroordeeld. En daar heb jij mee te dealen, iedere dag.”
Dat is ook de waarheid. Dat is de realiteit. Deze ontkennen helpt niet.
Als ik hem vraag hoe hij zich wel wil voelen, komt er een twinkeling in zijn ogen. “Nou, dat ik wel welkom ben. Met alles wat ik ben. Met mijn Turks-zijn en met mijn Nederlands-zijn. Met mijn moslim-zijn. Met mijn ideeën. Ik wil bijdragen.”
“Mag jij van jezelf echt welkom zijn? Met je moslim-zijn?” Hij wordt stil. Hij keert naar binnen. “Nee, zegt hij. Ik weet helemaal niet wat ik met de Islam wil. Het is maar een naam. Ik bid niet, ik doe er niks mee.”
Uiteindelijk krijgen mensen je alleen daarover aan het wankelen, waar je zelf wankel over bent. Als jij ergens echt voor staat, dan wordt jij niet onzeker van de twijfelende blik van de ander of de weifelende hand die je aangereikt wordt.
Hij gaat naar huis met een concreet actieplan. Hij gaat uitzoeken wat de Islam voor hem betekent. Wat wil hij er mee? Zodat hij stevig kan gaan staan. Ook gaat hij contact maken met moslim collega’s om te vragen hoe zij er mee om gaan in deze tijd. Dan is hij niet meer zo alleen in zijn strijd.
En ja, hij gaat ook een training volgen bij Ludens. Wij gaan hem helpen zijn basis te verstevigen. Dan volgt dat punt maken tijdens vergaderingen vanzelf wel. Het wordt vast een mooi traject.
Abigael Verspoor
Praktijk Ludens is een serie blogs van trainers van Ludens Talentontwikkeling. Alle verhalen en ontmoetingen zijn waar gebeurd maar zodanig aangepast dat de privacy van deelnemers en coachees gewaarborgd is.
Wil je alle Praktijk Ludens blogs lezen? Klik dan bovenaan het artikel op Praktijk Ludens (grijze blokje).